Proclamatie van de Constitueerende Vergadering, representeerende het Bataafsche Volk, aan hetzelve Volk
Gelijkheid. Vrijheid. Broederschap.
Proclamatie
De Constitueerende Vergadering, representeerende het Bataafsche Volk, aan hetzelve Volk.
bataven!
Deze naam, welke u uwen oorsprong herinnert uit dat aêloud Volk van helden, hetgeen, reeds in Europa’s kindsheid, wist vrij te zijn, en zijne vrijheid tegen de tirannen te verdedigen: deze naam, welke het verlichte menschdom met vermaak doet denken aan eene Natie, die, door alle eeuwen heen, haare vrijheid-zucht, haare dapperheid, en haare deugd deed uitblinken; deze naam alleen is genoeg, om uw gevoel van eigen waarde tot die edele hoogte optevoeren, waarop een Volk moet geplaatst zijn, wanneer het zijne oppermagtige regten ten vollen gaat uitoefenen.
Eeuwen van barbaarschheid en geweldenarij hadden u verdrongen uit het dierbaar bezit uwer vrijheid, uwer onafhanglijke oppermagt, en van den u verschuldigden rang onder de Souveraine Volken der waereld.
Dit slaavenjuk eindelijk moede, zwoert gij Philips van Spanjen af, en wildet eene republikeinsche Constitutie. Men gaf ‘er u de schaduw van, en de Graaflijke Keetenen, met een weinig verguldsel van vrijheid belegd, gingen over in de handen van listige Stadhouders en regeerzuchtige Geslachten, die u dezelven beurtlings om de lendenen smeedden.
Na een verloop van twee eeuwen, liep dit rijk van Aristocratie en Despotismus ten einde: – de banieren der Fransche Vrijheid drongen door tot aan de uitgangen van den Rhijn. Uwe keetenen vielen af; gij ademdet in de zalige lucht der Vrijheid. – Dan, naauwlijks waren uwe eerste verrukkingen daarover voorbij, of een nieuw onweder van staatsrampen pakte zig boven uwe hoofden te zamen. De helsche staatkunde der Britten, in zamenzweering met de heerschzucht en de verdeelde belangen van eenige weinige ontaarde Patriotten, vergiftigde uwe heilrijke Revolutie van 1795, onthieldt u, drie jaaren lang, de schoone vruchten, die gij ‘er van hadt moeten plukken, bragt uwe Republiek tot eenen staat van volkomen verlamming, deedt haar aanzien bij alle de Volken tot in het niet wegzinken, en bereidde de zekerste maatregelen, om u weldra in denzelfden staat, welken gij verlaten hadt, terug te brengen, of wel de prooi te doen worden van eene onherstelbaare verwoesting.
Dan, uw Beschermgeest waakte over den vaderlandschen grond, en boezemde aan uwe getrouw gebleven Vertegenwoordigers dien republikeinschen moed in, waarvan de groote gebeurtenissen, op en na den 22 January l.l., de onmiddelijke uitvloeisels zijn geweest, en waarvan het Bataafsche Volk, reeds nu, de gezegende vruchten plukt; gebeurdtenissen, toegejuicht door geheel Europa, door onzen getrouwen en grooten Bondgenoot, ja door u zelven, waardige Bataven.
‘Er was reeds veel gedaan, maar nog veel meer bleef ‘er te verrigten overig. De Zegepraal van 22 January l.l. kon u uit een doodlijk gevaar redden; zij moest u uwen moed, uwe vrijheid wedergeven; maar, zij kan u die vrijheid, en het geluk, daaruit geboren, niet duurzaam verzekeren, zonder de invoering eener vaste orde van zaken, door eene wijze, democratisch-republikeinsche Constitutie gevestigd. Was men toen op zijne lauren gaan slapen, weldra zouden uwe Vijanden, die voor het oogenblik door den slag bedwelmd nederlagen, het misdaadig hoofd opgestoken, den Burgeroorlog geörganiseerd. met de partij der Anglomanen zaamgespannen, en u gedompeld hebben in eenen toestand, erger nog, dan dien, waarin gij u voor dezen bevondt.
Maar, zo zij immer deze schandelijke hoop een oogenblik durfden koesteren, dat zij dezelve thands voor eeuwig opgeven, Uwe Vertegenwoordigers, terwijl zij de eene hand nog houden uitgestrekt, om de tegenstreevers van uw geluk te beteugelen, bieden U op dit oogenblik, met de andere hand, een Ontwerp van Staatsregeling aan, hetgeen zij geschikt achten, om de Bataafsche Republiek, door eene Staatsform, die onder den onmiddelijken heilvollen invloed des Volks staat, vrijheid, rust, en welvaren naar binnen, onafhanglijkheid, magt, aanzien en luister naar buiten, in eene grooter maate te bezorgen, dan dezelve tot hier toe immer genoten heeft; eene Staatsregeling, gebouwd op die groote beginselen, welken Gijl. zelven na den 25 January in zoo grooten getale verklaard hebt aantekleeven, en met goed en bloed te willen verdedigen.
Thands, oppermagtige, vrije Bataven! thands treedt gij volkomen terug in de uitöefening uwer onvervreemdbaare en onverdeelbaare regten. Gij gaat uitspraak doen over uw eigen en uwer Kinderen toekomstig lot. Gij gaat aan uwe Bondgenooten, aan het geheel op U staarend Europa, het zeldzaam en schitterendst voorbeeld geven van een Volk, dat, door zijne onöverwinlijke Vrijheid-liefde, allen tegenstand van vereeuwde tirannij en heerschzucht weet te vernietigen, en zig vrij te maaken, niet alleen, maar dat tevens, door zijne wijsheid, door zijne zagtheid van aard, en deugdzame beginselen, dien grooten stap weet te doen, zonder zig te bezoedelen met de ijslijkheden eener bloedstorting, noch met de ongeregeldheden eener burgerlijke beroerte.
Bataven! wijs en voorzigtig in het oordeelen, beminnaars van orde, ondergeschikt aan de wet in uwe handelingen, en bezield met het volle gevoel uwer eigen waarde, wanneer gij in uwe verhevene oppermagt beslist over de Staatsregeling, over het lot uwer Republiek, zult gij ook zonder onze herïnnering, vóór, op, en na den 23 April eerstkomende, doen zien, dat gij waardig en in staat zijt, om uwe oppermagt volkomen uitteöefenen, om uw Vaderland door uwe beslissende stem gelukkig en vrij te maaken, en om de laatste misdaadige hoop dier ellendigen, die zig nog altijd met eene instorting van het tegenwoordig Staatsgebouw hebben durven vleiën, op éénmaal voor altijd te veriedelen.
Laat dan, Bataven! uwe oppermagtige uitspraak, op dien dag, grootsch, eenparig, geregeld, de vrucht van een welberaden overleg, door warme vaderlandsliefde ingeboezemd, en den Zoonen der aêloude brave Batavieren volkomen waardig zijn! – Laat de dag van 23 April het heil van den 22 Januarij laatstleden voltooijen, uwen roem bij de Volken vereeuwigen, en uw toekomstig geluk, nevens dat uwer Kinderen, verzekeren! Schaart U, als een éénig Man, hand aan hand, rondom het Altaar des Vaderlands, en zweert, op het Wetboek der Constitutie, aan hetzelve eeuwige verkleefdheid, onveranderlijke trouw! – En Gij, brave Krijgslieden, zoo ter Zee, als te Lande, achtbaar gedeelte der Bataafsche Burgeren, die getoond hebt, door uwe gedrag op en na den 22 Januarij laatstleden, dat gij de dierbaare Vrijheid, voor welker verdediging gij de waapenen draagt, in uwe eigen harten voedt en bemindt: gij, die tot hier toe, niet alomme, in de gelegenheid gesteld waart, om medetewerken, zoo meenigmaal de Bataafsche Burgerschaar de volheid zijner Volksregten uitoefende, treedt gij ook terug in den kring, waaruit gij te lang verdrongen zijt geweest; verbroedert U met uwe Medeburgeren, voegt uwe stemmen bij de hunnen, en betoont, dat gij, als egte Vrijheids-zoonen, de getrouwe aankleevers, zoowel als de heldhaftige verdedigers der Republiek zijt, en blijven zult.
Ter bereiking van deze heilzaame en voor het Vaderland zoo belangrijke oogmerken, hebben wij, Bataafsche Medeburgers! nodig geöordeeld, voorlopig vasttestellen, en aan Ul. bij dezen bekend te maaken, dat het door ons aangenomen Ontwerp van Staatsregeling, in genoegzaamen aantal van Exemplaaren, gelijktijdig, door de geheele Republiek verspreid, alomme voor iedereen verkrijgbaar gemaakt, en op den vijftienden dag na deszelfs distributie, zullende zijn Maandag den 23 April eerstkomende, door het geheele Bataafsche Volk in de Grond-Vergaderingen zal worden bestemd, en met Ja of Neen goed- of afgekeurd, hebbende wij, al verder, ten einde aan onze welmeenende bedoeling in dezen met zekerheid alomme worde voldaan, goedgevonden, ten aanzien der stembevoegdheid, der stemming zelve, en van den uitslag derzelve, vasttestellen en te decreteeren de Reglementaire Schikkingen, die reeds aan Ul. bij openbaare afkondiging zijn bekend geworden.
Aldus gedaan en gearresteerd ter bovengemelde Vergadering, in den Hage den 23 Maart 1798, het vierde jaar der Bataafsche Vrijheid.
(Was geparapheerd)
h. quesnel Vt.
(Onder stond)
Ter ordonnantie van dezelve,
(Was geteekend)
ads ploos van amstel
| naar boven |